NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
عُثْمَانُ
بْنُ أَبِي
شَيْبَةَ
حَدَّثَنَا
وَكِيعُ بْنُ
الْجَرَّاحِ
عَنْ
سُفْيَانَ
الثَّوْرِيِّ
عَنْ مَنْصُورٍ
عَنْ
إِبْرَاهِيمَ
عَنْ
الْأَسْوَدِ
عَنْ
عَائِشَةَ
قَالَتْ
قَالَ
رَسُولُ اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ الْوَلَاءُ
لِمَنْ
أَعْطَى
الثَّمَنَ
وَوَلِيَ
النِّعْمَةَ
Hz. Aişe'den demiştir
ki: Rasûlullah (s.a.v.) (şöyle) buyurdu:
"Velâ (köley'i
hürriyetine kavuşturmak için gereken) fiyatı veren ve (hürriyete kavuşturmak)
nimet(in)e sahip olan kimseye aittir."
İzah:
Buhârî, feraiz; Müslim
itk; Nesaî, talak; Tirmizî, feraiz; Ahmed b. Hanbel 11-30, Vl-115, 186, 190.
Metinde geçen fiatı
veren tabiriyle köleyi "satın alan kimse" kastedilmektedir. Bilindiği
gibi bir başkasının mülkünde olan bir köleyi hürriyetine kavuşturabilmek için
önce onu satın almak icab eder. Satın almak azat etmenin sebebi olduğundan
"köleyi satın alıp azat eden kimse "tabiri yerine "fîatı
veren" tâbiri kullanılmıştır. Bir köleyi azat eden kimse onun velâsına
sahip olur. Bu köle öldüğü zaman eğer kendisine vâris olacak bir yakını
çıkmazsa aralarındaki velâ (dostluk) dan dolayı onu azat eden malına vâris
olur.